تحولات نرخ بیکاری از دهه ۵۰ تا تابستان امسال

‌بررسی جمعیت فعال اقتصادی کشور گویای این واقعیت است که به واسطه مشارکت اندک زنان در نیروی کار (۱۶.۱ درصد در سال ۱۳۹۷)، نرخ مشارکت کل نیروی کار در ایران پایین آمده است.

گسترش‌نیوز: ابعاد و ویژگی‌های بیکاری در اقتصاد ایران تحولات وضعیت جمعیت و بازار کار در کشور نشان می‌دهد که جمعیت کشور طی سال‌های ۱۳۵۵ الی ۱۳۹۵ از حدود ۳۳.۷ میلیون نفر به ۸۰ میلیون نفر افزایش یافته است.

به عبارت دیگر افزایش حدود ۲.۵ برابری جمعیت کشور طی سال‌های ذکر شده که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۸ جمعیت ایران به حدود ۸۲.۹ میلیون نفر رسیده است که نشان دهنده نرخ رشد سالانه ۱.۲ درصدی طی سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۸ است.

ساختار جمعیت کشور نیز به گونه‌ای است که درحال‌حاضر شاهد انباشته جمعیت در سنین میانی هستیم که سنین فعالیت و اشتغال محسوب می‌شوند تعداد جمعیت فعال ۱۰ ساله و بیشتر کشور طی سال‌های ۱۳۵۵ الی ۱۳۹۷ از ۹.۸ میلیون نفر به بیش از ۲۷ میلیون نفر افزایش یافته است که حاکی از سه برابر شدن جمعیت فعال کشور طی سال‌های مورد بررسی است.

جمعیت بیکار ۱۰ ساله و ۱۵ ساله و بیشتر نیز هر کدام به ترتیب از ۹۹۷ و ۸۷۳ هزار نفر در سال ۱۳۵۵ به ۳۲۶۱ و ۳۲۵۵ هزار نفر در سال ۱۳۹۷ رسیده است.

نوسانات نرخ بیکاری در اقتصاد ایران در دوره ۱۳۵۵ الی ۱۳۹۲ نشان می‌دهد نرخ بیکاری در کشور همواره بیش از ۹ درصد بوده است و در نهایت به ۱۲ درصد در سال ۱۳۹۷ رسیده است.

در دوره هایی که اقتصاد کشور دچار رکود بوده مانند سال‌های ۱۳۶۵ و ۱۳۹۱ به واسطه بیکاری ادواری، نرخ بیکاری مشاهده شده بیش از نرخ طبیعی آن بوده است. بیکاری ادواری در اقتصاد ایران بر اساس مشاهدات گذشته کمتر از ۴ درصد ارزیابی می‌شود.

نکته مهم در مورد شاخص‌های بازار کار این است که تنها به کمک نرخ بیکاری نمی‌توان تصویر کاملی از عملکرد بازار کار ارائه داد: در کشورهایی مانند ایران که نظام أماری روزآمدی در زمینه فرصتهای شغلی ایجاد شده و از دست رفته و تعداد افراد بیکار ندارند و بیمه بیکاری عمومیت ندارد، استفاده از دیگر شاخصهای کلیدی بازار کار به موازات نرخ بیکاری مفید خواهد بود. از جمله این شاخص‌ها می‌توان به نرخ مشارکت نیروی کار اشاره کرد.

نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر در سال‌های مورد مطالعه حول ۴۰ درصد در نوسان بوده است. واقعیت این است که به واسطه مشارکت اندک زنان در نیروی کار ( ۱۶.۱ درصد در سال ۱۳۹۷)، نرخ مشارکت کل نیروی کار در ایران پایین است (۴۰.۵ درصد در سال ۱۳۹۷)

به نظر می‌رسد در آینده با ورود زنان جوان تحصیل کرده به بازار کار، باید شاهد نرخ مشارکت بالاتر نیروی کار در اقتصاد کشور باشیم. با توجه به وضعیت بازار کار در کشور، به ویژه ساختار سنی جمعیت، نرخ بالای بیکاری، عدم تعادل‌های سنی، جنسی، تحصیلی و منطقه‌ای و چشم‌انداز افزایش تعداد کار جویان، همچنین نرخ مشارکت پایین و احتمال افزایش آن در آینده، اتخاذ سیاست‌های ویژه برای ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در کنار حفظ فرصتهای شغلی موجود ضروری است.

منبع: خبرآنلاین