از سرگیری تجارت زمینی با سوریه پس از ۸ سال

سوریه در هفته‌های اخیر زمینه را برای از سرگیری تجارت زمینی با عراق آماده کرده است و انتظار دارد میلیاردها دلار تجارت از دست رفته با عراق را طی هشت سال جنگ، بازگرداند.

گسترش نیوز - در ۱۰ اکتبر محمد هاشم عبدالمجید، وزیر بازرگانی عراق از دمشق دیدار کرد تا یک پروتکل جامع با همتای سوری خود امضا کند. این قرارداد شامل همکاری گسترده در زمینه‌های انرژی، آب، حمل‌ونقل، تجارت، سرمایه‌گذاری و بانکداری می‌شد.

نخست وزیر سوریه، عماد خمیس هم بر اهمیت از سر گیری تجارت زمینی بین سوریه و همسایه غنی از نفت خود تأکید کرد.

وزیر بازرگانی عراق هم قول دادی بزودی مرز را باز کند. این پروتکل شامل قدم‌های مهمی برای بازگشایی گذرگاه‌های مرزی بین دو کشور می‌شود.

یک گذرگاه کلیدی برای تجارت، گذرگاه القائم است. تنها مرز ۶۰۰ کیلومتری عراق با سوریه که تحت کنترل دولت سوریه قرار دارد.

این گذرگاه حساس که استان شرقی دیرالزور سوریه را به استان غربی انبار عراق متصل می‌کند در اواخر ۲۰۱۷ مورد توجه قرار گرفت. در آن زمان سربازان سوریه و متحدانش برای نخستین بار وارد جنگ با متحدان عراقی خود شدند.

این مرز بیابانی پس از اینکه سال‌ها تحت کنترل داعش بود، بالاخره آزاد شد. درحال‌حاضر هیچ و نقل و انتقالی از این مرز صورت نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد فشار سیاسی امریکا جلوی دولت عراق را برای بازگشایی این مرز حساس گرفته است.

احتمال دخالت امریکا زمانی به وجود آمد که اتهام مشابهی هم در مورد اردن مطرح شد. ماه گذشته مشخص شد که مقامات سفارت امریکا در عمان پایتخت اردن به تاجران اردنی علیه سرمایه‌گذاری در بازار سوریه هشدار داده‌اند و جلوی ارسال محموله‌های نفتی را از اردن به سوریه گرفته‌اند. به همین دلیل است که بازگشایی مرز نصیب با اردن مدت‌ها طول کشیده است.

برخلاف عمان، بغداد روابط سیاسی خوبی با دمشق طی سال‌ها جنگ در سوریه داشته است. عراق در موارد بسیاری از اتحادیه عرب خواست تحریم‌های سوریه را لغو کند. روابط بین عراق و سوریه طی جنگ نسبت به دهه‌های گذشته بسیار بیشتر بود.

قبل از آغاز جنگ در سوریه در ۲۰۱۱، تجارت سوریه با عراق ۳ میلیارد دلار بود. تا ۲۰۱۶ صادرات کل سوریه به ۷۰۰ میلیون دلار رسید که نسبت به ۱۲ میلیارد دلار ۲۰۱۱ کاهش چشمگیری داشت.

طبق آخرین آمار دولت سوریه، عراق ۱۵ درصد صادرات سوریه را دریافت می‌کند که ۱۰۰ میلیون دلار ارزش دارد و به این ترتیب عراق چهارمین شریک بزرگ تجاری سوریه است. این صادرات شامل محصولات کشاورزی، مواد غذایی، آرایشی، بهداشتی و منسوجات می‌شود. صادرات سوریه به عراق در مقایسه با واردات سالانه عراق با ارزش ۳۰ میلیارد دلار بسیار ناچیز است.

این آمار ضعیف مربوط می‌شود به بسته شدن ۳ مرز زمینی. در حالی که مرز القائم کاملا بسته شده، گذرگاه مرزی ربیعه به سمت شمال تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها قراردارد و گذرگاه مرزی الولید هم توسط حزب مخالف سوریه کنترل می‌شود که هر دو تحت پشتیبانی نظامیان امریکایی هستند.

منبع: تسنیم

با مسدود شدن تجارت زمینی، کالاهای سوری باید با هواپیما بین دمشق و شهرهای عراقی بغداد و نجف حمل شوند. حمل‌ونقل هوایی گران است و بخش کوچکی از صادرات سوریه به عراق را ممکن می‌سازد.

بازگشایی مرز القائم به ایران هم اجازه می‌دهد برای نخستین بار از ۲۰۱۱ از طریق زمین با سوریه ارتباط داشته باشد و روابط تجاری‌اش را گسترش دهد.

علی رغم ادعای ترامپ مبنی بر خروج از سوریه، جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا و مایک پمپئو، سیاستمدار ارشد امریکایی بارها گفته‌اند که ایران دلیل اصلی حضور نظامیان امریکایی در بخش‌های شمالی و جنوبی مرز عراق و سوریه است.