رسالت «شما»؛ رشد کسب‌وکارهای اینترنتی

فاز سوم و پایانی شبکه ملی اطلاعات یکشنبه یکم مرداد با حضور محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افتتاح شد.

به گزارش پایگاه خبری گسترش، روزنامه «گسترش تجارت» نوشت: وزیر ارتباطات که در دومین روز برپایی الکامپ از سکان‌داری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات خداحافظی کرد و از پاستورنشینی خود در دولت بعد خبر داده بود، در این مراسم با اشاره به اینکه بهره‌برداری از این طرح کلان، یکی از دو تصمیم مهم‌ در طول سکان‌داری وی در این وزارتخانه بوده، گفت: «امروز با افتتاح فاز نهایی شبکه ملی اطلاعات (شما) مهم‌ترین دغدغه ما کمک به رشد و رونق کسب و کارهای اینترنتی بر بستر این شبکه است. مقدمات و زیرساخت‌های لازم برای رشد این دسته از کسب و کارها فراهم شده و نوبت به حمایت سایر نهاد‌های حکومتی رسیده است. »

سرانجام دولت یازدهم توانست به وعده‌های خود عمل کند و بزرگترین پروژه زیرساختی ارتباطی ایران، یعنی شبکه ملی اطلاعات را به بهره‌برداری سراسری برساند. در این مراسم که روز شنبه اول مرداد، در جریان برپایی بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی الکامپ و در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برپا شد، علاوه بر محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، معاونان وی و غرفه‌داران حاضر در نمایشگاه الکامپ نیز حضور داشتند.

اینترنت به همه روستاها می‌رسد

واعظی در این مراسم با اشاره به دلایل خود برای اجرای شبکه ملی اطلاعات گفت: ۴ سال پیش زمانی که وارد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شدم، پس از مطالعات بسیار به این نتیجه رسیدم که باید دو تصمیم مهم از جمله توسعه در همه بخش‌ها و اجرای طرح نیمه‌کاره شبکه ملی اطلاعات را که از الزامات برنامه چهارم و پنجم توسعه و مطالبات رهبر معظم انقلاب به شمار می‌آید، به سرانجام برسانم. اما برای راه‌اندازی این شبکه در وهله نخست باید زیرساخت‌ها را توسعه می‌دادیم، به همین منظور هم به سراغ توسعه شبکه‌های ارتباطی و شبکه‌ IP رفتیم و مولفه‌هایی از جمله امنیت، پاک‌سازی فضای مجازی، تضمین کیفیت و سرعت دسترسی را فراهم کردیم. پس از فراهم شدن مقدمات، طرح شبکه ملی اطلاعات را از سر گرفتیم تا مردم بتوانند با مراجعه به آن از خدمات و محتوای داخلی بهره‌مند شوند.

وی در ادامه سخنان خود با اشاره به اقدامات انجام شده افزود: پیش از شروع به کار دولت یازدهم سرعت دسترسی به شبکه اینترنت حدود ۹۰۰ گیگ بود، اما حالا به ۱۱ برابر افزایش یافته است. همچنین در شبکه IP سرعت حدود ۶۲۴ گیگ بود که حالا به ۱۶ برابر افزایش یافته است. همچنین ما توانستیم تعداد شهرهای زیر پوشش نسل سوم اینترنت همراه را از یک تا دو شهر به بیش از ۱۰۰۰ شهر و شهرهای بهره‌مند از نسل چهارم اینترنت را از صفر به ۷۵۰ شهر برسانیم. علاوه بر این اقدامات، همچنین در این دوره زمانی ۲۸ هزار روستا به اینترنت وصل شدند و تا پایان سال جاری یا اوایل سال آینده تمام روستاهای بالای ۲۰ خانوار به اینترنت وصل خواهند شد تا همه مردم ایران از خدمات الکترونیک بهره‌مند شوند.

به جای فیلتر، حمایت کنیم

واعظی همچنین به مصوباتی که در راستای شبکه ملی اطلاعات به تصویب رسیده اشاره کرد و گفت: در گذشته استفاده از اینترنت به طوری بود که شما یک بار هنگام خرید بسته پول پرداخت می‌کردید و با اتمام حجم باز هم مجبور به خرید حجم بودید، اما مصوبه‌ای در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات تصویب شد که براساس آن اکنون تنها به ازای سرعت اینترنت هزینه می‌پردازیم. چرا که با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات دیگر محدودیت گذشته وجود ندارد و هر کاربر می‌تواند بر اساس نیاز خود به محتوای موجود بر بستر اینترنت هزینه سرعت دسترسی و اتصال به این شبکه را بپردازد. این مصوبه امروز تصویب شده و تا یک ماه آینده اجرایی می‌شود و کاربران به زودی اینترنت را بر اساس سرعت مورد نیاز دریافت خواهند کرد. وی همچنین با بیان اینکه کسب‌وکارهای اینترنتی ایجاد شده در راستای شبکه ملی اطلاعات است، اظهار کرد: اکنون که شرکت‌های زیادی در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند و مقررات خاص خود را دارند، مسئولان دولتی و بخش‌های دیگر باید با شرکت‌هایی که تمام سرمایه‌‌های‌شان پلتفرم و برنامه نرم‌افزاری‌ است، رفتاری متفاوت داشته باشند. سرمایه اولیه این شرکت‌ها اعتماد مردم است و اگر پلتفرم این کسب و کارها ناگهان فیلتر شود، همه چیز به هم می‌ریزد و اعتماد مردم نیز سلب می‌شود، بنابراین ما معتقدیم باید به جای برخورد، برای آنان مقررات تسهیل‌گر بگذاریم. واعظی با اشاره به این نکته که ما نمی‌توانیم کسب و کار شرکت‌ها را تعطیل کنیم، اظهار کرد: امروز با افتتاح فاز نهایی شبکه ملی اطلاعات (شما) مهم‌ترین دغدغه ما کمک به رشد و رونق کسب و کارهای اینترنتی بر بستر این شبکه است. حالا دولت مقدمات و زیرساخت‌های لازم برای رشد این دسته از کسب و کارها را فراهم کرده و نوبت به حمایت سایر نهاد‌های حکومتی از جمله مجلس و قوه قضاییه رسیده که با حمایت‌های خود فضا را برای رشد این دسته از کسب و کارها فراهم کنند.

نگاهی به شبکه ملی اطلاعات

بیش از یک دهه پیش بود که سخن از شبکه ملی اطلاعات به میان آمد، اما راه‌اندازی آن در گذر زمان به فراموشی سپرده شد. هدف از شبکه ملی اطلاعات گسترش خدمات دولت الکترونیک و صنعت فناوری اطلاعات، ارتقای سواد اطلاعاتی و افزایش بهره‎وری در بخش‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عنوان شده است. اواخر سال۱۳۸۴ بحث شبکه ملی اینترنت در کشور مطرح و مهم‌ترین دلیل پیاده‌سازی این شبکه کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت اعلام شد. اسفند همان سال بر اساس تصمیم هیات دولت مقرر شد، شبکه ملی در یک دوره ۳ ساله به بهره‌برداری برسد و طراحی‌های کلی شبکه نیز انجام شود. سال ۱۳۸۵ قرار شد پروژه اینترنت ملی در مرکز تحقیقات مخابرات ایران اجرا شود.

سال ۱۳۸۶ برنامه‌های عملیاتی این پروژه اجرا شد و بهره‌برداری اینترنت ملی در سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸ در هیات وزیران به تصویب رسید. سال ١٣٨٩ با توجه به الزام‌های سند چشم‌انداز (۱۴۰۴) موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید شبکه ملی اطلاعات به صورت جدی‌تر مطرح و کلیات موضوع در ماده ۴۶ برنامه ۵ساله پنجم توسعه گنجانده شد، اما اجرای آن پشت سد موانع متوقف شد. این طرح کلان زیرساختی با شروع کار دولت یازدهم بار دیگر مورد توجه قرار گرفت و در نهایت فاز نخست این شبکه همزمان با هفته دولت در شهریور سال گذشته افتتاح شد. در این فاز اهدافی از جمله اتصال ۶۰ درصد خانوارهای ایرانی به شبکه پرسرعت، راه‌اندازی مراکز داده و اتصال دسترسی‌های داخلی به شبکه‌های توزیع محتوا بدون مسیریابی خارجی به تحقق پیوست. در فاز دوم این شبکه نیز که در بهمن گذشته به بهره‌برداری رسید، زمینه اتصال کسب و کارها به این شبکه فراهم شد و پروژه تفکیک تعرفه اینترنت بر بستر پهنای باند داخلی از بین‌المللی کلید خورد تا فضا برای رونق کسب و کارهای مبتنی بر اینترنت فراهم شود.

پیش از افتتاح فاز نهایی این طرح کلان زیرساختی، اپراتورهای تلفن همراه و مخابرات از طرح‌ها و خدمات خود بر بستر شبکه ملی اطلاعات رونمایی کرده و از آمادگی خود برای ارائه خدمات بر بستر این شبکه خبر داده بودند. تفکیک ترافیک خارج و داخل و پیاده‌سازی شبکه‌ای امن، پایدار و پهن‌باند با مدیریت مستقل و امکان عرضه خدمات محتوای بومی از جمله الزامات عملیاتی شدن شبکه ملی اطلاعات عنوان شده است. در فاز سوم نیز اهدافی از جمله افزایش تنوع خدمات، کاهش هزینه دسترسی در کنار افزایش کیفیت دنبال می‌شود. بنابر آنچه وزیر اطلاعات پیش از این درباره شبکه ملی اطلاعات گفته بود، در این طرح ملی قرار است مردم برای استفاده از محتوا به جای قرار گرفتن بر بستر ترافیک اینترنت خارجی با پرداخت نصف هزینه از اینترنت داخلی استفاده کنند. با راه‌اندازی این ۳ فاز، معماری اصلی و ساختار تکنیکی شبکه ملی اطلاعات شکل گرفت و در دوره‌های بعد، گسترش آن در دستور کار خواهد بود.