ثبت سوهان قم در فهرست میراث ملی

بازار شیرینی و شکلات از جمله بازارهای پرسود در جهان است، به همین دلیل کشورهای زیادی برای افزایش تولید و صادرات غیرنفتی و ایجاد ارزش‌افزوده به تولید و صادرات شیرینی و شکلات روی آورده‌اند.

به گزارش پایگاه خبری گسترش، روزنامه صمت نوشت: سوهان قم هم یکی از انواع شیرینی‌ها است که با تلاش در راستای بهبود وضعیت تولید و همچنین بازاریابی و نشان(برند)سازی برای این محصول، می‌توان سهم قابل‌توجهی از بازار منطقه را به‌دست آورد. سوهان اصلی‌ترین سوغات شهر قم به‌شمار می‌رود که تولید آن پیشینه‌ای بیش از ۱۰۰سال دارد. درحال‌حاضر در قم ۸۰۰ واحد تولید سوهان فعال هستند که توانسته‌اند بیش از ۴ هزار شغل را در استان ایجاد کنند. به گفته کارشناسان، در ۸ ماه امسال حدود ۲میلیون دلار سوهان به کشورهای هدف صادر شده است. ورود به بازارهای صادراتی به‌دلیل هزینه و ریسک زیاد نیازمند دقت و انتخاب درست این بازارها و شناخت سلیقه‌ها و رفتار مصرف‌کنندگان و همچنین آگاهی از شیوه ورود به بازار، روش‌های تجارت در آن و مهم‌تر از همه آشنایی با رفتار مصرف‌کننده و علایق آنها است. این مهم تنها با انجام پژوهش روی بازارهای صادراتی ممکن می‌شود. نکته مهم در صنایع غذایی، ذائقه‌شناسی مصرف‌کنندگان است، به‌طوری که طعم، رنگ و بوی محصولات غذایی از دیدگاه مشتریان در بازارهای جدید مورد بررسی قرار گیرد. محصول سوهان نیز از این قاعده مستثنا نیست اما نقطه قوت سوهان جدید بودن این محصول در بازارهای صادراتی و امکان معرفی آن به عنوان یک شیرینی سنتی است. در این حالت مشتریان با مقاومت کمتری آن را به عنوان تجربه یک طعم جدید از یک محصول سنتی خواهند پذیرفت. آنچه مسلم است حضور در بازارهای صادراتی مستلزم هزینه‌های بالایی مانند حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی مواد غذایی، ایجاد پایگاه دائم در کشورهای هدف، تبلیغات و هزینه‌های حمل محصول به کشورهای هدف است که همه این موارد از توانایی هر یک از واحدهای سوهان استان قم خارج است. علاوه بر این ورود به بازارهای صادراتی مستلزم ظرفیت بالای تولید است درحالی که بنگاه‌های موجود در خوشه به تنهایی قادر به تامین نیازهای بازارهای هدف نیستند، به همین دلیل در استان قم کنسرسیوم‌های صادراتی به‌منظور تجمیع توانایی‌های چند تولیدکننده برای برطرف کردن این مشکلات و حضور در بازارهای صادراتی تشکیل شد. استان قم با ایجاد نخستین شرکت مدیریت صادرات سوهان موفق شد در نمایشگاه‌های مهمی مانند نمایشگاه ترکیه، عراق، امارات متحده عربی و عمان شرکت و شرایط صادرات سوهان به شکلی مطلوب‌تر را فراهم کند. صادرات ۲میلیون دلاری سوهان در این باره مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم گفت: درحال‌حاضر حدود ۸۰۰ واحد صنعتی سوهان در استان قم مشغول کار هستند که از این تعداد ۴۵۰ واحد مجوز دارند. این واحدهای صنعتی ۴هزار شغل در استان ایجاد کرده‌اند. البته از ۸۰۰ واحد صنعتی سوهان حدود ۷۰درصد آنها فعال هستند. امیر هوشنگ طیبی‌نژاد در گفت‌وگو با صمت با اشاره به اینکه سالانه حدود ۵هزار تن سوهان در قم تولید می‌شود، اظهار کرد: در ۸ ماه ابتدایی امسال ۲میلیون دلار سوهان به کشورهای هدف ازجمله عمان، عراق، امارات متحده عربی، افغانستان و کشورهای حوزه سی‌آی‌اس صادر شده است. سال گذشته اگر صادرات سوهان انجام می‌شد چمدانی بوده و با ضریب نفوذ بخشی از تولیدکنندگان که در این حوزه فعالیت می‌کردند، انجام شده است. وی ادامه داد: سال گذشته ایجاد کنسرسیوم‌های صادراتی و شرکت‌های مدیریت صادرات در دستور کار صنایع کوچک قرار گرفت و این اتفاق‌ها در بخش صادرات سوهان رقم خورد. سیاست‌گذاری حوزه صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی این بود که با تشویق و ترغیب عاملان خوشه و ذی‌نفعان، آنها را به سمت فعالیت در قالب کنسرسیوم سوق دهیم و با ایجاد نشان‌های تجاری مشترک و باکیفیت و حضور در بازارهای جدید اقدام‌های مهمی انجام شود که خوشبختانه این برنامه اجرا شد. اجرای طرح ماندگاری سوهان قم شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم تاکید کرد: پس از اجرای این برنامه به‌منظور اینکه شرکت‌های مدیریت صادرات از زبان و ادبیات بازارهای بین‌المللی برخوردار باشند تا بتوانند با حضور در آنها شرایط مناسب‌تری را فراهم کنند، این مسیر هموارتر شد. خوشبختانه با ایجاد نخستین شرکت مدیریت صادرات در حوزه سوهان موفق شدیم در نمایشگاه‌های مهمی مانند نمایشگاه ترکیه، عراق، امارات متحده عربی و عمان شرکت کنیم و از این راه شرایط صادرات سوهان به شکلی مطلوب‌تر فراهم شد. طیبی‌نژاد با اشاره به مشکلات صادرات سوهان اظهار کرد: در سامانه کدگذاری، کد اختصاصی سوهان در گمرک‌های کشور ثبت نشده که این موضوع مشکلاتی را ایجاد کرده است. در نیمه امسال با مذاکراتی که با استانداری استان انجام شد این محصول با عنوان یکی از نشان‌های شیرینی در کشور صادر می‌شود که امیدواریم با اختصاص کد اختصاصی به این شیرینی آمار دقیق‌تری از صادرات آن داشته باشیم و همچنین بتوانیم آمار را از هر مبادی گمرکی که صادرات از آنجا انجام می‌شود رصد کنیم. وی اضافه کرد: از ابتدای امسال سوهان قم ثبت ملی و صادرات آن به طور رسمی از استان انجام شد. در سال‌های گذشته صادرات سوهان از استان به صورت چمدانی (از سایر گمرک‌های کشور) بود، به همین دلیل آمار دقیقی از صادرات این محصول وجود ندارد. ثبت ملی سوهان قم یکی از خواسته‌ها و مطالبات اجتماعی مردم و تولیدکنندگان این شیرینی بود که خوشبختانه اجرایی شد. مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم با اشاره به اینکه مهم‌ترین مشکلی که درحال‌حاضر سر راه تولیدکنندگان وجود دارد موضوع مالیات ارزش افزوده است، ادامه داد: طرح ماندگاری سوهان از برنامه‌هایی است که در دستور کار قرار دادیم. این پروژه با همکاری شرکت شهرک‌های صنعتی استان اجرا می‌شود زیرا هم در تنوع محصول و هم در توسعه بازار فروش بسیار تاثیرگذار است. مشکل نوسان‌های نرخ ارز رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان قم گفت: سوهان قم به‌طور رسمی (از سایر گمرک‌های کشور) بیشتر به کشورهای عراق و امارات متحده عربی صادر می‌شود و باتوجه به اینکه این محصول از سوی شرکت‌های گوناگون همراه با کالاها و شیرینی‌های دیگر صادر می‌شود، آمار دقیقی از میزان صادرات آن وجود ندارد. با این حال به‌طورحتم میزان صادرات سوهان که به‌طور غیررسمی انجام می‌شود مطلوب است و بازارهای هدف متنوعی مانند کشورهای اروپایی، آلمان، ایتالیا، کشورهای عربی و آسیای میانه دارد. ابوالفضل خاکی در گفت‌وگو با صمت با اشاره به اینکه مشکلی که تولیدکنندگان سوهان با آن روبه‌رو هستند نوسان‌های نرخ در بازار است، افزود: این موضوع روی نرخ تمام‌شده سوهان بسیار تاثیرگذار است و تولیدکنندگان برای ورود به بازار با مشکل روبه‌رو می‌شوند. با این وجود درحال‌حاضر سوهان تولید می‌شود و تولیدکنندگان ضمن تامین بازار داخلی نیم‌نگاهی هم به بازارهای خارجی دارند که باید توسعه پیدا کند. وی با اشاره به اینکه سوهان محصول خاص و ویژه استان قم به‌شمار می‌رود، ادامه داد: باتوجه به بسته‌بندی‌هایی که درحال‌حاضر برای سوهان انجام می‌شود امید می‌رود صادرات این محصول نسبت به سال‌های گذشته افزایش پیدا کند. صادرکنندگان برای ورود و توسعه بازارهای هدف باید تلاش بیشتری انجام دهند. همچنین باید در بازارها و نمایشگاه‌های خارجی حضور مستمر داشته باشند. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان قم تاکید کرد: مشکلی که بیشتر صادرکنندگان با آن روبه‌رو هستند هزینه حضور در نمایشگاه‌های خارج از کشور است. صادرکنندگان برای پرداخت هزینه‌ها همیشه مشکل دارند زیرا هزینه‌های بسیاری برای آنها در نظر گرفته می‌شود که امیدوارم برای تامین هزینه‌های صادرکنندگان به‌منظور حضور در نمایشگاه‌ها، چاره‌ای اندیشیده شود. سخن آخر از نگاه کارشناسان، این کالای شیرین و خوشمزه قمی در دوران تولید خود شاهد فراز و نشیب‌های زیادی بوده و اکنون به نمادی از شهر قم تبدیل شده است. مسئولان همواره بر ارتقای کیفیت همراه با تنوع بسته‌بندی سوهان تاکید می‌کنند تا جایگاه این محصول در بازارهای جهانی توسعه پیدا کند. باتوجه به اینکه سوهان یکی از شیرینی‌های خاص ایرانی است و مانند آن در هیچ جای جهان تولید نمی‌شود، صادرات آن از قم به کشورهای گوناگون انجام می‌شود. در این میان نبود توازن میان نرخ تولید و مصرف در روند فعالیت تولیدکنندگان سوهان مشکل‌ساز است. بنابراین به‌نظر می‌رسد برای تسهیل در امر صادرات محصولات داخلی لازم است سایر سازمان‌های خدمت‌رسان همکاری نزدیک‌تری با فعالان خوشه‌های کسب وکار داشته باشند.