غارنوردی براساس توسعه پایدار

صبا رضایی / روزنامه‌نگار

غارها از جمله مکان‌هایی بوده‌اند که در طول تاریخ افسانه‌های بسیاری درباره آنها گفته شده و زمانی مکان سکونت انسان‌ها و پناهگاه آنها بوده است.

غارها به‌دلیل شکل ظاهری و اینکه ورود به آنها مشکل است همواره برای مردم ناشناخته بوده و به همین دلیل بسیاری از داستان‌ها و افسانه‌ها درباره غارها به وجود آمده‌اند که همواره برای بشر جذاب بوده است. از نظر علمی غارها در حوزه زمین‌شناسی مورد توجه قرار گرفته‌اند و برای دانشمندان بسیار مهم هستند. درحال‌حاضر نیز انجمن غارنوردی به‌طور تخصصی هم به مسائل غارشناسی و هم به مسائل ورزشی مرتبط با غارنوردی می‌پردازد و غارها را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد.

امروز غارنوردی بین مردم علاقه‌مندانی پیدا کرده که البته بازدید از برخی غارها به آموزش‌های تخصصی نیاز دارد، اما دیدن برخی دیگر از غارها برای عموم مردم آسان است و مردم به‌راحتی می‌توانند با کمترین امکانات به این غارها سفر کنند. برای این غارها یک کلاه ایمنی و کمی تجهیزات کفایت می‌کند، اما برخی از غارها دارای معابر مشکلی هستند و سفر به آنها نیازمند طناب و تجهیزات بیشتری است. به‌طور کلی غارنوردی بسیار هیجان‌انگیز و برای عموم مردم جذاب است، اما جوانان و ورزشکاران، به‌ویژه فعالان حوزه کوهنوردی و صخره‌نوردی به این رشته علاقه‌مندی بیشتری نشان داده و به‌طور جدی‌تری آن را دنبال می‌کنند.

اکنون این حوزه از نظر هنری و عکاسی نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به‌طوری که عکاسان بسیاری به غارها سفر کرده و به عکاسی می‌پردازند. غارنوشته‌های داخل غارها بسیار زیبا هستند و برای فیلمبرداران و عکاسان جذابیت بسیاری دارد، می‌توان گفت عکاسی از غارها به یک رشته هنری ورزشی تبدیل شده است. تا کنون ۲ نمایشگاه عکس نیز از عکس‌های گرفته شده از غارها برگزار شده و نسبت به گذشته غارنوردی در ایران بسیار فعال‌تر شده است. غارنوردی حتی جانورشناسی خاص خود را دارد که برای دانشمندان بسیار جذاب است. می‌توان گفت بسیاری از علاقه‌مندان به غارنوردی دانشمندان و دانش‌آموختگان رشته‌های جانورشناسی، زیست‌شناسی و زمین‌شناسی هستند.

با این‌همه یکی از مشکلاتی که ممکن است بازدیدهای گردشگری و گردشگرپذیر کردن غارها برای آنها ایجاد کنند مشکلات زیست‌محیطی و تهدید حیات ساکنان غارها، حشرات و جانورانی که در غارها زندگی می‌کنند، است؛ بنابراین بهره‌برداری و گردشگرپذیر شدن غارها باید به‌گونه‌ای باشد که اکوتوریسم غارها حفظ شود و ساکنان غارها که حشرات هستند از بین نروند و غارها صدمه نبینند و برای نسل‌های آینده حفظ شوند.