۹۰ درصد بحران آب ناشی از سو مدیریت/فاجعه‌ بزرگ‌تر درراه است

وضعیت بی‌آبی در کشور وارد شرایط بحرانی شده به‌نحوی‌که تأمین آب شرب در اولویت برنامه‌های دولت قرارگرفته و ۱۰۷ شهر وارد وضعیت قرمز شده‌اند، تمام این عوامل حاکی از تابستانی سخت پیش روی مردم ایران است.

گسترش نیوز: زنگ خطرهای بی‌آبی در کشور به صدا درآمده و تابستان سختی پیش روی کشور خواهد بود.سو مدیریت‌های منابع آبی در دهه‌های گذشته شرایطی را برای کشور به وجود آورده که امروز ۱۰۷ شهر کشور در وضعیت قرمز دارد و کمبود منابع آبی به محدودیت در تأمین آب شرب رسیده است.

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری اولویت دولت در امسال را تأمین آب شرب اعلام کرده است و از وزیر درخواست کرده با تهیه گزارشی از وضعیت کشور این موضوع را هیئت دولت طرح و به مردم اطلاع‌رسانی شود. کشور ازنظر منابع آب در شرایط سختی قرار دارد و میزان بارش‌ها در کل کشور نسبت به سال گذشته تا ۴۰ درصد کاهش داشته که این کاهش در برخی استان‌ها به ۷۰ درصد می‌رسد.

۵۰ درصد از جمعیت شهری در وضعیت قرمز

بر اساس اعلام وزارت نیرو تابستان امسال ۳۳۴ شهر کشور در شرایط تنش آبی قرار خواهند گرفت.به گفته معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب ۵۰ درصد از جمعیت شهری در وضعیت قرمز، ۱۹ درصد در وضعیت نارنجی و ۳۰ درصد در وضعیت زرد تنش آبی در تابستان سال ۱۳۹۷ قرار دارند. بحرانی‌ترین وضعیت در فلات مرکزی با جمعیتی معادل ۱۶/۶میلیون نفر است و بعدازآن حوضه خلیج‌فارس و دریای عمان با چالش‌های جدی دست‌وپنجه نرم می‌کند.

فشارهایی که منجر به سو مدیریت شد

بهروز بهزاد، کارشناس محیط‌زیست در گفت‌وگو با گسترش نیوز عامل اصلی بحران آب در کشور را نبود یک مرجع تصمیم‌گیری اعلام کرد و گفت: طبق قانون تنها مرجع مدیریت آب وزارت نیرو است و همه باید از آن تبعیت کنند اما در عمل این اتفاق نمی‌افتد.در سال‌های اخیر موارد زیادی وجود داشته که ائمه جمعه شهر‌های مختلف قانون را دور زده‌اند و با فشار به وزارت نیرو دستور احداث چند چاه عمیق را داده‌اند.

این کارشناس محیط‌زیست یکی دیگر از عوامل مداخله‌گر در تصمیم‌گیری‌ها را نمایندگان مجلس شورای اسلامی عنوان کردوافزود: نماینده مجلس به سبب نگاه منطقه‌ای تنها به فکر حوزه انتخاباتی خود هستند و با فشارهایی که می‌آورند طرح‌هایی را اجرا می‌کنند که به منابع آبی لطمه جدی وارد می‌کند. تصمیم‌های بدون کارشناسی و مطالعه بیشترین آسیب را به کشور وارد کرده است.

۱۰ درصد خشک‌سالی ناشی از تغییرات اقلیم

بهزاد بابیان این‌که ۹۰ درصد بحران آب و خشک‌سالی کشور ناشی از سو مدیریت در کشور است، اظهار کرد: تنها ۱۰ درصد خشک‌سالی ایران ناشی از تغییرات اقلیم است و این خشک‌سالی نیست که اثرات فاجعه‌آمیز برای کشور به همراه دارد بلکه سو مدیریت‌ها آثار این خشک‌سالی را تشدید کرده است.

وی افزود: در طول دو قرن پارها در ایران خشک‌سالی اتفاق افتاده است اما هر بر اثرات آن شدیدتر می‌شود.به‌عبارت‌دیگر فاجعه ناشی از اثرات فعالیت‌هایی است که بر روی زمین انجام می‌شود به‌طور مثال از بین بردن جنگل‌ها، پوشش‌های طبیعی، آلوده کردن آب‌های زیرزمینی و حفر چاه‌ها بدن کار کارشناسی... باعث می‌شود سفره آب‌های زیرزمینی خالی و شدت آسیب‌ها افزایش پیدا کند.

۹۰ درصد فاجعه هنوز پنهان است

کارشناس محیط‌زیست با تأکید بر این‌که فاجعه بحران بی‌آبی هم چون کوه یخ ۹۰ درصد خود را هنوز نشان نداده است، افزود:به‌مرورزمان در طی پنج سال آینده این فاجعه خود را نشان می‌دهد و کشور شاهد مهاجرت‌های افسارگسیخته در شهرهای کم آب خواهد بود و اختلاف میان اقوام مختلف منجر به آشوب و تنش در شهرها خواهد شد.

وی با اشاره به مفهوم تنش آبی گفت: کمبود آب زمانی که به‌طور مستقیم به زندگی مردم برسد پیامد‌های اجتماعی هم چون افزایش پرخاشگری، خشونت و... را در پی خواهد داشت و منجر به اختلافات قومیتی و درگیری بر سر تأمین آب می‌شود.به‌عبارت‌دیگر تنش آبی به شرایطی گفته می‌شود که آب برای حداقل نیاز مردم در دسترس نباشد.

چالش‌های جداسازی آب شرب از لوله‌کشی

بهزاد درباره بحران تأمین آب شرب در شهر‌ها گفت: یکی از راهکارهای تأمین آب شرب جداسازی آب آشامیدنی از آب‌لوله‌کشی است اما اجرایی این طرح زمان زیادی لازم است چون اجرای این امر تنها نیاز به زیرساخت فیزیکی دارد بلکه بستر اجتماعی لازم را نیز باید فراهم بیاوریم.

کارشناس محیط‌زیست با اشاره پیامدهای اجرای این طرح گفت: باوجودآنکه اجرای این طرح موجب کاهش تصفیه آب و استفاده بهینه می‌شود اما در صورت نبود بستر فرهنگی مردم زیر بار این موضوع نخواهند رفت و ممکن است تا مدت‌ها آب‌لوله‌کشی برای شرب استفاده کنند و دچار بیماری شوند. این طرح نیاز به زیرساخت اجتماعی و آموزش دارد.