بازار سرمایه در توسعه اقتصادی کارآمدتر است

بانک‌ها براساس اصول کاری خود نباید وارد بنگاه‌داری شوند، البته بانک مرکزی هم با ایجاد برخی محدودیت‌ها این امکان را فراهم کرده تا بانک‌ها بتوانند در حد مجاز سرمایه‌گذاری کنند.

به گزارش پایگاه خبری گسترش، روزنامه صمت نوشت: این درحالی است که قواعد و مقررات بانک مرکزی درباره صنعت بانکداری کشور اجرا نشده است. یکی از دلایلی که درحال‌حاضر بانک‌ها زمین‌گیر شده‌اند، موضوع فعالیت‌های غیربانکی ازجمله سرمایه‌ گذاری‌های خیلی کلان در بخش مسکن بوده که از آن به‌عنوان دارایی‌های منجمد یاد می‌شود. سیدحمید میرمعینی، کارشناس و فعال بازار سرمایه ضمن بیان این مطلب با تاکید بر بنگاه‌داری بانک‌ها و بازدهی کم آنها، گفت: بنگاه‌داری بانک‌ها با وجود سرمایه‌گذاری کلان به بازدهی نرسیده و این منابع بیشتر از محل سپرده‌های مردمی به‌دست آمده است. درحالی که بانک‌ها باید به آن سپرده‌ها سود دهند، بازدهی به‌دست آمده کفاف پرداخت سود سپرده‌گذاری‌ها را نمی‌دهد. میرمعینی با بیان اینکه بازار سرمایه و بازار پول در تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی دو رقیب دیرینه هستند، تصریح کرد: به‌طور معمول در جهان، اقتصادها یا مبتنی بر بازار هستند یا بانک، بیشتر کشورهای پیشرفته به جز آلمان از ابزارهای مختلف بازار سرمایه تامین مالی می‌کنند اما بانک‌ها در اقتصادهای بانک‌محور مانند ایران و کشور پیشرفته‌ای مانند آلمان، نقش اساسی‌تری در تامین مالی بنگاه‌ها دارند. این استاد دانشگاه درباره دلایل موفق نبودن نظام بانکی در تامین مالی بنگاه‌ها، گفت: اینکه بانک‌ها تاکنون در این‌باره موفق نبوده‌اند به این دلیل است که شبکه بانکی در حوزه‌های نظارتی و اختصاص منابع به این پروژه‌ها و بنگاه‌های اقتصادی ضعیف عمل کرده است. وی افزود: یکی از مزیت‌هایی که بازار سرمایه در تامین مالی نسبت به بانک‌ها دارد شیوه نظارت و کنترلی است که مردم از طریق گزارشگری شرکت‌های ناشر انجام می‌دهند؛ از این رو تمام منابع و تسهیلاتی که بنگاه‌های اقتصادی می‌گیرند باید صرف آن بخش‌هایی شود که برایش طرح توجیه اقتصادی تعریف شده است. در این صورت اگر ذره‌ای در طرح توجیهی، تفاوت و انحراف ایجاد شود بلافاصله نظام پاسخ‌خواهی از طریق مجامع یا رسانه‌ها به‌طور تقریبی مشخص و روشن می‌شود اما در شبکه بانکی این‌طور نیست. به گفته این فعال اقتصادی، بسیار اتفاق افتاده که برای یک طرح خاص، تسهیلات ویژه‌ای مصوب شده اما در بسیاری از موارد آن طرح اجرا نشده و تسهیلات آن به سمت بازارهای سوداگری، مسکن و تجاری که هرگز ربطی به آن طرح نداشته، رفته است. میرمعینی تاکید کرد: موسسه‌های بانکی نتوانسته‌اند به شکل کارآمد اختصاص منابع را انجام دهند، به این دلیل که هم رسانه‌ها در روشنگری نقش کمتری داشتند و هم ساختار افشای اطلاعات بانک‌ها کامل نبوده است. این درحالی است که نظارت کافی بر نحوه اختصاص تسهیلات در بانک‌ها وجود نداشته و گاه با روابطی این تسهیلات در اختیار بنگاه‌های اقتصادی قرار می‌گیرد. از این رو، به نظر می‌رسد بازار سرمایه بتواند به شکل کارآمدتری، منابع را اختصاص و به سمت فعالیت‌های مولد سوق دهد. این فعال بازار سرمایه معتقد است، جداسازی بازار سرمایه از بازار پول در اقتصادهایی که بازار سرمایه در آنها به‌خوبی فعالیت دارد، درصورتی که تنوع‌سازی ریسک به‌درستی انجام شده و امکان ایجاد ساختارهای مالی مناسب برای شرکت‌ها فراهم شود، خلق ثروت با سرعت بیشتری انجام می‌شود و توسعه بهتر شکل می‌گیرد. میرمعینی با اشاره به پژوهش‌های متعدد در حوزه مالی، گفت: این پژوهش‌ها نشان‌دهنده تاثیر توسعه بازارهای مالی بر توسعه اقتصادی است. اما توجه و تمرکز بر هر یک از آنها حوزه بسیار وسیعی از اقدامات زیرساختی و بسترسازی‌ها را در برخواهد گرفت. بسترهایی که آماده‌سازی هر یک از آنها نیازمند طراحی و تدوین جامع اهداف و راهبردها، برنامه‌ریزی، حمایت و پشتیبانی نهادهای قدرت و حاکمیت برای اجرای مناسب و صرف زمان و هزینه است.