گزارش صمت از نقش سپرده‌گذاری در اقتصاد نشان داد
پس‌انداز در دو مسیر حبابی یا مولد
کارشناسان باور دارند پس‌انداز به صورت کلی عاملی است که لزوما نقش مستقیمی در رشد اقتصاد ندارد زیرا گاهی باعث کاهش مصرف و در نتیجه تقاضای کل می‌شود و ممکن است که حتی مخل رشد اقتصادی هم باشد.
به گزارش پایگاه خبری گسترش، روزنامه صمت نوشت: در این بین پس‌اندازی مد نظر است که به سرمایه‌گذاری مولد منجر شود و بتواند به افزایش میزان تولید ناخالص داخلی و اقتصاد کمک کند. در مقابل اگر پس‌انداز داخل بانک برود و بانک هم آن را درست سرمایه‌گذاری نکند یا با آن طلا یا ارز خریداری شود به ضرر اقتصاد تمام می‌شود. براساس آمارها در سال گذشته نسبت پس‌انداز به تولید ناخالص داخلی کشور ۸/۳۴ بوده که رتبه ایران را بعد از آذربایجان و عربستان نشان می‌دهد. این در حالی است که یکی از عوامل کلیدی و تعیین‌کننده در فرآیند توسعه اقتصادی، پس‌انداز است. این مهم حکایت از آرامشی دارد که در آن اقتصاد به حرکت درمی‌آید. در واقع پس‌انداز افراد در حوزه خرد همچون آجرهای کوچک و قدم‌های کوتاه باعث حرکت فضای کلان کشور می‌شود و به عنوان متغیری درنظر گرفته می‌شود که رسالت کلانی را بر دوش می‌کشد. در پس‌اندازهای مالی سرمایه‌های پراکنده در سطح جامعه برای خرید اموالی مانند زمین، مسکن، جواهرات و... صرف می‌شود ولی در پس‌اندازهای غیرمالی این سرمایه‌ها در مسیرهایی مثل خرید اوراق مشارکت و بیمه‌های عمر با ویژگی پس‌انداز قرار می‌گیرند. در پس‌اندازهای مالی سرمایه‌های مورد نظر فاقد قابلیت تحریک بازار سرمایه و تامین نیازهای مالی برنامه‌های توسعه هستند اما به کمک پس‌اندازهای غیرمالی ظرفیت‌های مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های مختلف فراهم می‌شود. به این ترتیب باید مجراهایی باشد که پس‌انداز خرد مردم درست جهت‌دهی شود تا سمت رشد اقتصادی برویم. درباره اینکه چقدر پس‌انداز در جهت رونق تولید و رشد اقتصادی اهمیت دارد و اینکه موانع این مهم چه چیزهایی است با کارشناسان گفت‌وگو کردیم. پس‌انداز؛ گوهر یگانه توسعه محمد وطن‌پور، کارشناس اقتصاد در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: اگرچه پس‌انداز در سطح کلان دیده می‌شود اما به شدت تابع محدودیت‌ها و اولویت‌های اقتصاد خرد است. اگر سیاست‌های حمایتی و نظارتی در بین خانوارها، مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نباشد شما نمی‌توانید درباره سیاست‌های کلان هم حرفی بزنید. برای همین دقت نظر در این حوزه بیشتر باید باشد. ما پس‌انداز را به عنوان موتور محرک و گوهر یگانه توسعه و سرمایه‌گذاری تعریف می‌کنیم. اقدام افراد در حوزه خرد همچون آجرهای کوچک و قدم‌های کوتاه باعث حرکت کل فضای کلان کشور می‌شود. در این بین پس‌انداز در ظاهر متغیر فردی است که رسالت کلانی را در به دوش دارد. وطن‌پور ادامه داد: پس‌انداز وقتی عقلایی و معنادار است که اقتصاد برای سرمایه‌گذاران تنبیه درنظر نگیرد و به اصطلاح، پنالتی نزند. اگر افق پس‌انداز مثبت نباشد و چراغ روشنی در دید کارگزارن و فعالان اجتماعی نباشد، به طور قطع این فرآیند به ظاهر ساده هیچ‌گاه اتفاق نمی‌افتد. اما اگر سپرده‌گذاران احساس کنند که امنیت دارند و می‌توانند پول‌شان را بدون اینکه ارزشش کاهش پیدا کند جایی نگه دارند و دراختیار موسسه‌ها قرار دهند می‌توان امیدوار بود که تامین مالی افراد مختلف را در حوزه کلان انجام دهیم. اگر این اتفاق نیفتد ما وارد یک مدار بازنده می‌شویم؛ یعنی افراد پول‌شان را می‌گذارند و شما با تورم بالاتر تسهیلاتی را می‌دهید و آنها هم پول را برنمی‌گردانند. این کارشناس اقتصاد با اشاره به ارتباط تورم و پس‌انداز اظهار کرد: بخش زیادی از تامین مالی بخش خصوصی اقتصاد کشور با ثروتی است که مردم برای خود جمع می‌کنند اما این مهم در شرایطی اتفاق می‌افتد که اقتصاد در حال انفجار نباشد. به این ترتیب نخستین آفتی که در حوزه پس‌انداز با آن روبه‌رو می‌شوید متغیری ویرانگر به نام تورم است. تا زمانی که من به عنوان سپرده‌گذار نتوانم ارزش پول و ثروت خود را در مقایسه با ارزش آینده آن ایمن کنم نباید از من انتظار داشته باشید که کسی به سراغ پس‌انداز برود. به این ترتیب بزرگترین آفتی که موتور محرک توسعه کشور را به جریان می‌اندازد تورم بوده که اینها را از هم گسست داده است. وطن‌پور در ادامه به سیاست‌های مناسب از سوی دولت اشاره و اظهار کرد: پس‌انداز و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها حکایت آرامش و ارکستر سمفونیک است که اقتصاد کشور می‌نوازد تا بخش واقعی اقتصاد در آن حوزه به حرکت درآید. اگر این ارکستر نتواند با آرامش نسبت به آینده حرکت کند بخش‌های واقعی اقتصاد از جمله تولید و صنعت دچار ناهماهنگی می‌شوند و اقتصاد به سمت غیرقابل پیش‌بینی سوق پیدا می‌کند. در ادامه دولت به نیابت از ملت ایران نباید ثروت ملی را خرج امورات جاری کند. برای اینکه ملت رو به پیشرفت باشد باید از این ثروت‌ها صیانت شود و دولت با سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلفی که می‌تواند باعث رشد و ترقی و ارتقای فنی فناوریک و علمی سعی کند که کشور را از نقطعه کمتر توسعه‌یافتگی به توسعه‌یافتگی رشد بدهد. تورم و بانک؛ مانعی برای پس‌انداز مولد سید محمد صادق الحسینی، کارشناس اقتصاد با بیان اینکه پس‌انداز لزوما به رشد اقتصادی منجر نمی‌شود و می‌تواند به ضرر اقتصاد هم باشد به صمت گفت: پس‌انداز به صورت کلی عاملی است که لزوما نقش مستقیمی در رشد اقتصاد ندارد زیرا گاهی هم باعث کاهش مصرف و در نتیجه تقاضای کل می‌شود و ممکن است که حتی مخل رشد اقتصادی هم باشد. برای مثال، ژاپن درگیر این است که مردم‌شان پس‌انداز نکرده و خرید کنند. همچنین یکی از عوامل رکود بزرگ در سال ۱۳۲۹ به دلیل کاهش تقاضای کل و بحث پس‌اندازها بود. او در ادامه به نوع دیگری از پس‌اندازها اشاره کرد و گفت: پس‌اندازی که به سرمایه‌گذاری مولد منجر شود، می‌تواند به افزایش میزان تولید ناخالص داخلی و اقتصاد کمک کند. در مقابل، اگر پس‌انداز داخل بانک برود و بانک هم آن را درست سرمایه‌گذاری نکند یا با آن طلا یا ارز خریداری شود به ضرر اقتصاد تمام می‌شود. به این ترتیب باید مجراهایی باشد که پس‌انداز خرد مردم درست جهت‌دهی شود تا به سمت رشد اقتصادی پیش برویم. با این فرض می‌توان گفت که پس‌انداز و افزایش سرمایه‌گذاری می‌تواند به افزایش ظرفیت تولید هر کشور کمک کند تا در آینده آن کشور با افزایش میزان سرمایه‌گذاری تولید ناخالص داخلی خود را افزایش داده و در نتیجه به رشد اقتصادی کمک کند. این کارشناس اقتصاد درباره موانع سرمایه‌گذاری مولد نیز به تورم و بانک اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین و بزرگترین موانع پس‌انداز مولد تورم بالایی است که ما سال‌های سال داشتیم و افراد هم ترجیح می‌دادند در مقابل این موانع سپر تورمی ایجاد کنند و برای همین هم روی دارایی‌هایی مثل دلار و سکه سرمایه‌گذاری می‌کردند. مردم باید سرمایه‌گذاری کرده و پول خود را پس‌انداز کنند یکی از این جاها بانک‌ها و دیگری هم در بازار سهام است که به صورت خرد می‌تواند خریداری شود. در این بین بورس می‌تواند کمک کند که شرکت‌های تولیدی رشد کنند. همچنین ما در حوزه بانک هم با مشکلات عمیق و گسترده‌ای روبه‌رو هستیم که باید حل شود.
ارسال نظر